Wakacje w pełni. Pamiętajcie o EKUZ przed wyjazdem [ROZMOWA]
Rozmawiamy z Małgorzatą Koszur, rzecznikiem prasowym Narodowego Funduszu Zdrowia w Szczecinie.
– O czym pamiętać, gdy pakujemy się na zagraniczne wakacje? Nie pomijając rzeczy, którymi wypełnimy walizkę i nie zapominając o dobrym humorze, który trzeba zabrać obowiązkowo, należy mieć na uwadze, że podczas wyjazdu może się zdarzyć, że będziemy potrzebowali pomocy medycznej. Biura podróży oferują ubezpieczenie w pakiecie, Ale wiele się tez mówi o karcie EKUZ – co to takiego?
– Karta EKUZ, czyli Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego potwierdza nasze prawo do opieki zdrowotnej w krajach Unii Europejskiej oraz EFTA (Islandia, Liechtenstein, Norwegia, Szwajcaria), a także w Wielkiej Brytanii i Irlandii: w przypadkach nagłych, w zakresie niezbędnym, na zasadach, które w tych krajach obowiązują.
– Jak uzyskać EKUZ?
– Jeśli planujemy wyjazd turystyczny, wniosek o EKUZ składamy przez swoje Internetowe Konto Pacjenta lub ePUAP. Można też pobrać formularz ze strony internetowej NFZ, wydrukować, wypełnić i wysłać do Funduszu zwykłą pocztą. Pocztą elektroniczną można wysłać jedynie pracowniczy wniosek o EKUZ (w związku z wykonywaniem pracy). W każdym z tych przepadków kartę otrzymamy pocztą, na adres wskazany we wniosku.
Jeśli natomiast komuś bardzo zależy na czasie, powinien przyjść po EKUZ do koszalińskiej delegatury NFZ przy Andersa 34. Wniosek wypełni na miejscu, a kartę dostanie tego samego dnia, od ręki. Osoby pełnoletnie pobierające naukę, muszą pamiętać, by mieć przy sobie legitymację. EKUZ jest bezpłatny.
– Kto może uzyskać EKUZ?
– Osoba uprawniona do świadczeń zdrowotnych w Polsce, czyli osoby ubezpieczone (np. pracujące, na emeryturze) oraz osoby nieubezpieczone, które jednak mają prawo do leczenia na podstawie szczególnych uprawnień, np. kobiety w ciąży, posiadające obywatelstwo polskie i mieszkające w Polsce.
– Gdzie jeszcze można korzystać z EKUZ?
– Karta jest ważna również na terytoriach zamorskich: francuskich – Gwadelupa, Martynika, Reunion, St Pierre-et-Miquelon i Gujana Francuska oraz portugalskich – na Azorach i Maderze, hiszpańskich: Majorce i Wyspach Kanaryjskich.
Nie obowiązuje natomiast: na Wyspach Normandzkich i wyspie Man, w Monaco, San Marino i Watykanie.
– Do jakich świadczeń mamy prawo na podstawie EKUZ?
– Zakres leczenia z EKUZ jest ograniczony. Mamy prawo tylko do leczenia: niezbędnego i nieplanowanego, w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej danego państwa, na tych samych zasadach, na jakich korzystają z niego obywatele danego kraju (jeśli w danym państwie jest np. obowiązek opłacenia części kosztów za wizytę u lekarza, to i my za nią zapłacimy).
Świadczenia dostępne na kartę EKUZ najczęściej nie obejmują: kosztów akcji ratunkowych w krajach UE/EFTA. Dlatego jeśli np. ktoś uprawia sporty wiążące się z takim ryzykiem – koniecznie musi sprawdzić przed wyjazdem do danego kraju zasady udzielania pomocy w takich sytuacjach oraz rozważyć wykupienie dodatkowego ubezpieczenia komercyjnego. Dodatkowa polisa bardzo się przydaje w miejscowościach typowo wypoczynkowych – w przypadku drobnego urazu łatwiej jest uzyskać pomoc w pobliskim prywatnym gabinecie lekarskim, niż szukać publicznej przychodni czy szpitala w odległej miejscowości. m.in.; kosztów powrotu do kraju w związku z nagłym zachorowaniem (jedyny wyjątek może stanowić przesłanka ekonomiczna, gdy dalsze koszty leczenia na kartę EKUZ w kraju pobytu są wyższe niż koszty transportu).
Pamiętajmy ponadto: w razie zagubienia lub zniszczenia EKUZ (co zdarza się np. podczas wypadków drogowych), gdy pacjent w poważnym stanie trafia do szpitala i widomo, że koszt jego leczenia będzie bardzo wysoki, zagraniczny szpital występuje do NFZ o wystawienie certyfikatu zastępującego EKUZ – jest to oficjalny dokument potwierdzający ubezpieczenie w NFZ. O taki certyfikat może wystąpić do Funduszu także osoba towarzsząca pacjentowi. W takich sytuacjach warto pamiętać numer całodobowej infolinii NFZ: 800 190 590.
– A jakie warunki trzeba spełnić, żeby otrzymać zwrot kosztów leczenia po powrocie do kraju?
– Jeśli ktoś nie miał EKUZ, a otrzymał pomoc medyczną i za nią zapłacił, powinien po powrocie do Polski zwrócić się do swojego oddziału NFZ z wnioskiem o zwrot kosztów leczenia poniesionych poza granicami kraju. Formularz wniosku znajduje się na naszej stronie internetowej w zakładce Dla Pacjenta.
– Kto określa, jaka będzie kwota zwrotu?
– Państwo, w którym obywatel był leczony.
– Dlaczego wysokość zwrotu kosztów leczenia jest o wiele niższa niż wynika to z moich rachunków?
– W większości państw UE i EFTA jest obowiązek współpłacenia za leczenie (tzw. udział własny pacjenta). Jeśli pacjent ubezpieczony w NFZ leczy się w takim państwie, jest traktowany tak samo, jak jego obywatele, więc również ponosi te koszty. My ich nie zwracamy. Nie zwracamy też kosztów leczenia w placówkach prywatnych ani leczenia, które nie jest gwarantowane w danym państwie (czyli jego koszty nie są pokrywane w ramach powszechnego ubezpieczenia).
– Kiedy pacjent otrzyma zwrot kosztów leczenia?
Zależy to od czasu oczekiwania na odpowiedź instytucji ubezpieczeniowej państwa, w którym pacjent był leczony. To ona ustala wysokość zwrotu i nam ją przekazuje. na dokumencie E126 lub S068. Wysyłamy ponaglenie po 4 miesiącach oczekiwania.
– Jak uniknąć płacenia za leczenie w innych państwach UE i EFTA?
– Leczenie nagłe i niezbędne – trzeba wyrobić EKUZ i koniecznie zabrać ze sobą na zagraniczny wyjazd. Jednak w większości państw UE i EFTA jest obowiązek współpłacenia za leczenie i te koszty trzeba samemu ponieść. Jeżeli ktoś chce ograniczyć ryzyko współpłacenia, powinien rozważyć wykupienie dodatkowego ubezpieczenia komercyjnego. I kolejna sytuacja, gdy pacjent nie będzie płacił – to leczenie planowane, na które pacjent uzyskał wcześniej zgodę NFZ.
Marek Łagocki
