CzyCzy wiedzieliście, że 31. maja to Dzień Bociana?

Dzień 31 maja został ustanowiony przez Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody “pro Natura” w roku 2003 Ogólnopolskim Dniem Bociana. Święto ma na celu zwiększenie wiedzy na temat życia bocianów oraz ich szczególnego miejsca w polskiej kulturze i krajobrazie.

Ma również zwrócić uwagę na potrzebę ich ochrony, ponieważ mimo przyjaznego nastawienia do bocianów to człowiek stał się przyczyną całego szeregu zagrożeń, powodujących śmiertelne wypadki tych ptaków lub ich wycofywanie się z dotychczasowych terenów lęgowych.

Bocian biały to ptak powszechnie znany i lubiany, symbol polskiej przyrody. Jego upierzenie jest głównie białe, z czarnymi piórami na skrzydłach. Dorosłe ptaki mają długie czerwone nogi oraz długie spiczasto zakończone czerwone dzioby i mierzą średnio 100-115 cm od czubka dzioba do końca ogona, ze skrzydłami o rozpiętości 155-215 cm.

Bocian biały zjada szereg zwierząt, w tym owady, ryby, płazy, gady, małe ssaki i małe ptaki. Co ciekawe, popularny przesąd, że zajada się żabami jest wyolbrzymiony. Owszem nie pogardzi ropuchą, ale zdecydowanie bardziej woli pasikoniki, szarańczę i chrząszcze. Większość ze swojego pożywienia znajduje na podłożu, wśród niskiej roślinności oraz w płytkich wodach. Bocian jest ptakiem monogamicznym, lecz nie dobiera się w pary na całe życie. Partnerzy budują duże gniazdo, które może być używane przez kilka lat. Każdego roku samica może przystąpić jeden raz do lęgu, składającego się zazwyczaj z czterech jaj, z którego po 33-34 dniach wykluwają się pisklęta. Rodzice wysiadują jaja i karmią młode. Młode opuszczają gniazdo 58-64 dni po wykluciu, lecz nadal są karmione przez rodziców przez kolejne 7-20 dni.

Polskie bociany są pod ścisłą ochroną i należą do gatunków wymagających ochrony czynnej. Bocian biały (Ciconia ciconia) figuruje w załączniku tzw. Dyrektywy ptasiej (Dyrektywa 2009/147/WE) dotyczącej ochrony dzikiego ptactwa, stając się w krajach członkowskich Unii Europejskiej przedmiotem ochrony w ramach programu Natura 2000.

Bocian biały często pojawia się w wierzeniach ludowych, przysłowiach i powiedzeniach. Utożsamiany jest ze szczęściem i narodzinami. To także jeden z zwiastunów wiosny.

Wierzenia związane z bocianem

Jeżeli pierwszego bociana spostrzeżemy w powietrzu, to w tym roku będzie się nam wiodło pod każdym względem. Jeżeli będzie stał na gnieździe lub łące, wtedy i pomyślność gdzieś się zatrzyma i do nas nie dotrze. Wróżba na podstawie obserwacji bociana jest nadal powszechna. Wielu gospodarzy wierzy, że tam, gdzie się gnieździ bocian, będzie się szczęśliwie działo. W innej wersji jest przekonanie, że bociany zakładają gniazda w gospodarstwach uczciwych i porządnych ludzi. Wróżono też z zachowania bocianów pogodę. Jeśli latały wysoko zwiastowało to wczesną wiosnę lub ładną pogodę, jeżeli nisko późną wiosnę lub opady deszczu. Gdy ptaki w czasie wychowywania młodych znosiły do gniazda perz, nawóz lub inny materiał na wyściółkę miało to być zapowiedzią nadchodzących deszczów.

Fot.: UM Kołobrzeg